HAK / RECHT

theater/Hak/Amal Omran

Vluchtelingen van de oorlog in Syrië, ze zijn bijna dagelijks in het nieuws. Van weinigen leren we het verhaal achter hun vlucht kennen. Eén van hen was de steractrice Amal Omran. Vier jaar geleden verliet ook zij haar door oorlog verscheurde thuisland. Ze zocht haar heil in Istanbul en vond er aansluiting bij het theatergezelschap Kumbaraci 50. Hier vond ze de kracht om het trauma dat ze opliep tijdens een betoging in Damascus onder woorden te brengen in de monoloog HAK / Recht. Moussem ondersteunde deze bijzondere productie en brengt de voorstelling in september naar Brussel en Genk.

“Ik stond daar. Ik kon niet lopen. Ik kon niets doen. Ik zag het gezicht van een vriendin bewegen. Ze schreeuwde me toe. Werd ik geraakt? Ik bleef staan. Ik waande me in een film, want dit was niet echt. Het kon niet echt zijn. En dan herinnerde ik me niets meer.” Zo beschrijft Amal Omran het moment waarop de zestienjarige Anas door de kogel wordt geraakt die haar richting uitkwam. Of de jongen haar bewust redde weet ze niet, maar dit voorval veranderde alles. Hij overleefde de aanslag en is verlamd voor het leven. Amal gaat op haar beurt gebukt onder een drukkend schuldgevoel. “Waarom hij en niet ik? Hij was nog zo jong.” Haar schuldgevoel tegenover Anas, vertaalde zich aanvankelijk in een dwangmatige drang tot hulpverlening. “Ik hielp vluchtelingen in Damascus en Beirut en werkte dag en nacht. Niets deed er nog toe, ik dacht alleen nog aan Anas en wat hem overkomen was.” Lange tijd kon ze ook niet onder woorden brengen wat er die bewuste dag in Damascus gebeurde. Een Turkse vriend schreef er een gedicht over, dat zou later aan de basis liggen van de theatermonoloog HAK: een universeel verhaal over iemand die een heel leven achterlaat en verder wandelt zonder terug te blikken. “Het woord ’Al Haq’ betekent ‘recht’, maar refereert soms ook naar God, naar een grotere macht die we niet kunnen controleren. HAK overstijgt het menselijke begrip. Rechtvaardigheid geschiedt niet op de manier die we zo graag willen, misschien bestaat het ook niet”, legt Omran uit. Vandaag vertelt Omran duidelijk makkelijker over wat er die dag gebeurde. “In het begin was het enorm moeilijk om het stuk te spelen,” vertelt ze. De regisseur overtuigde haar: “deze monoloog gaat je genezen van je trauma.”

Lees hier het volledige interview met Amal Omran

van / met

Muziektheater - Arabisch met Nederlandse en Franse boventiteling

Van en met: Berkay Ate Directors: Ayenil amlolu, Berkay Ate
Met: Amal Omran Muzikanten : Merih Akn
Stage & Costume Design: Tomris Kuzu
Lighting Design: Cem Ylmazer
Assistant Director: Reyhan Ozdilek
Een productie van Amal Omran (Syrië) met Kumbaraci50 (Turkije) en in coproductie met Moussem, Globalize Cologne and Fundamental Monodrama Festival (Luxemburg)

Vluchtelingen van de oorlog in Syrië, ze zijn bijna dagelijks in het nieuws. Van weinigen leren we het verhaal achter hun vlucht kennen. Eén van hen was de steractrice Amal Omran. Vier jaar geleden verliet ook zij haar door oorlog verscheurde thuisland. Ze zocht haar heil in Istanbul en vond er aansluiting bij het theatergezelschap Kumbaraci 50. Hier vond ze de kracht om het trauma dat ze opliep tijdens een betoging in Damascus onder woorden te brengen in de monoloog HAK / Recht. Moussem ondersteunde deze bijzondere productie en brengt de voorstelling in september naar Brussel en Genk.

“Ik stond daar. Ik kon niet lopen. Ik kon niets doen. Ik zag het gezicht van een vriendin bewegen. Ze schreeuwde me toe. Werd ik geraakt? Ik bleef staan. Ik waande me in een film, want dit was niet echt. Het kon niet echt zijn. En dan herinnerde ik me niets meer.” Zo beschrijft Amal Omran het moment waarop de zestienjarige Anas door de kogel wordt geraakt die haar richting uitkwam. Of de jongen haar bewust redde weet ze niet, maar dit voorval veranderde alles. Hij overleefde de aanslag en is verlamd voor het leven. Amal gaat op haar beurt gebukt onder een drukkend schuldgevoel. “Waarom hij en niet ik? Hij was nog zo jong.” Haar schuldgevoel tegenover Anas, vertaalde zich aanvankelijk in een dwangmatige drang tot hulpverlening. “Ik hielp vluchtelingen in Damascus en Beirut en werkte dag en nacht. Niets deed er nog toe, ik dacht alleen nog aan Anas en wat hem overkomen was.” Lange tijd kon ze ook niet onder woorden brengen wat er die bewuste dag in Damascus gebeurde. Een Turkse vriend schreef er een gedicht over, dat zou later aan de basis liggen van de theatermonoloog HAK: een universeel verhaal over iemand die een heel leven achterlaat en verder wandelt zonder terug te blikken. “Het woord ’Al Haq’ betekent ‘recht’, maar refereert soms ook naar God, naar een grotere macht die we niet kunnen controleren. HAK overstijgt het menselijke begrip. Rechtvaardigheid geschiedt niet op de manier die we zo graag willen, misschien bestaat het ook niet”, legt Omran uit. Vandaag vertelt Omran duidelijk makkelijker over wat er die dag gebeurde. “In het begin was het enorm moeilijk om het stuk te spelen,” vertelt ze. De regisseur overtuigde haar: “deze monoloog gaat je genezen van je trauma.”

Lees hier het volledige interview met Amal Omran

theater / een moussem productie